Als je iemand coacht en nieuwe informatie aanbiedt op het gebied van digitale vaardigheden, verwacht je vaak dat dat voldoende was. Dat de ander het dan snapt en er mee aan de slag gaat.
Als je al wat ervaring hebt opgedaan als digicoach weet je dat dat een utopie is. Een keer iets nieuws doen is meestal niet genoeg! Veel van wat we onderwijzen wordt binnen een dag weer vergeten. Daarom gaat deze kennissnack over de kracht van herhaling.

Automatiseren
Een oude volkswijsheid is dat je 7 keer moet leren en 7 keer zult vergeten. Er zit een groot verschil tussen het kennen en het herkennen van informatie. Als je informatie herkent, betekent dat nog niet dat je het kunt navertellen of kunt toepassen. Door herhaling wordt informatie opgeslagen in het langetermijngeheugen. Door herhaling en training worden beetje bij beetje handelingen geautomatiseerd. Er moeten daarvoor verbindingen gelegd wordt in de hersenen van de persoon die je coacht.

Van zandpaadje naar snelweg
Na het oefenen van een taak gaat de handeling automatisch en hoeven mensen er niet meer over na te denken. Het zandpaadje in je brein is een snelweg geworden! Bedenk je dat je in een nieuw vakantiehuisje komt en een opscheplepel nodig hebt. Als je al het geluk hebt dat je de goede la open trekt is het enorm zoeken tussen al het onbekende bestek. Of bedenk je dat je op dag 1 van je nieuwe baan kennismaakt met zo’n 40 collega’s. Als je alle namen onthoudt heb je of een fotografisch geheugen (of de hele middag zitten oefenen op de namen van de ochtend). De meeste mensen zijn de eerste naam al kwijt bij de tweede hand die ze schudden. 😊 Er zijn allerlei trucjes om dingen beter te onthouden maar bij vaardigheden is er maar 1 ding belangrijk: oefenen, oefenen, oefenen! En dat vraagt herhaling.

Verbindingen maken
Ons brein heeft onvoldoende capaciteit om alles op te slaan dat we zien. Hoe vaker we iets zien of horen, hoe makkelijker ons brein de informatie kan onthouden. En hoe vaker onze vingers over het toetsenbord hebben gezworven, hoe makkelijker we de beweging en de juiste toets onthouden. Het brein maakt verbinding met de beweging. Dus hoe meer verbindingen er gemaakt zijn hoe beter en hoe langer de informatie wordt opgeslagen. En hoe vertrouwder de handeling gaat aanvoelen. Dat is ook waarom coachen met de handen op de rug voor jou zo belangrijk is voor het leerproces van de ander! En het is ook de reden waarom je vergeet hoe iets moet als je het tijden niet gedaan hebt! De verbinding is weg.

Methodisch herhalen
In het onderwijs werken ze vaak met het Leitner-systeem Dan starten ze iedere schooldag met

  • een overhoring die bestaat uit vijf vragen over reeds onderwezen leerstof:
  • 1 vraag over de vorige les.
  • 1 vraag over de vorige week.
  • 1 vraag over het vorige leerstofblok.
  • 1 vraag over het vorige halfjaar.
  • 1 vraag over het voorgaande leerjaar
  • moeilijke zaken worden op zogenaamde ‘flitskaartjes gezet en steeds gebruikt om kennis in te trainen.

Helaas zie jij mensen niet zo vaak als digicoach en vraagt deze methode wel erg veel structuur en aandacht. Bovendien ben je coach en geen docent. Jij volgt wat de ander wil leren. Maar een tweede afspraak herhalen wat de ander de eerste heeft geoefend is al enorm helpend!

Auditief, visueel of kinesthetisch?
Mensen verschillen in hoe ze nieuwe informatie als eerste binnen krijgen

Als je bijvoorbeeld geconcentreerd een boek aan het lezen bent sluit je je af voor de rest van de omgeving en de daaruit voortkomende informatie. Waar iemand zich het eerst op focust hangt af van zijn stemming en zijn voorkeuren. Veel mensen focussen het makkelijkst op de beelden om hen heen. Deze mensen noemen we visueel ingesteld. Focust iemand eerder op geluiden dan is hij auditief ingesteld. Als hij tenslotte het eerst zijn gevoel opmerkt noemen we hem kinesthetisch ingesteld. In principe wisselen deze 3 manieren elkaar af. Toch heeft ieder daarin een bepaalde voorkeur. De een richt zich makkelijker op beeld, de ander op geluid en de derde op gevoel. Elk heeft daarbij zijn eigen lichaamsgebruik. Om je goed op een ander te kunnen afstemmen, is het nuttig om iets te weten over de modaliteit waarin hij zich bevindt.

Wat helpt als coach om die verbindingen te leggen?

  • Begin de tweede sessie met waar je de eerste sessie gebleven bent. Herhaal kort en check wat de ander nog weet of kan (ga het niet uitleggen, maar laat het de ander doen of vertellen). Als dat lukt heb je meteen een succeservaring gecreëerd die voor iedereen heel belangrijk is maar zeker voor de digitale starter
  • Herhaal de derde sessie een klein deel van sessie 1 en een deel van sessie 2
  • Heb je een langer coachingstraject? Laat dan steeds kleine dingen terugkomen uit eerdere sessies. Hoe langer het timeframe is waarin zaken herhaald worden, hoe dieper het inslijt. (denk maar aan de rijtjes van Duits op de middelbare school (mit, nach, bei, seit, von…)
  • Sluit het behalen van een leerdoel af met een quizje of leuk spel waarmee de kennis getoetst wordt. Dat kan een quiz zijn voor kennis of een doe-opdracht rondom vaardigheden zijn!
  • Gebruik ezelsbruggetjes, handige zinnen die rijmen, grappig zijn, cadans hebben enz. (denk aan ‘Jazeker, de ….”of Zo in mijn sas met ….”😊
  • Gebruik visuele ondersteuning in de vorm van printscreens, tekeningen of foto’s
  • Gebruik korte duidelijke zinnen met een punt en geen eindeloze zinnen verbonden door komma’s
  • Bied mensen keuzevrijheid in waar ze mee willen beginnen met leren. Dat vergroot de motivatie, het doorzettingsvermogen en de kans op een succeservaring
  • Uit onderzoek blijkt dat mensen vaak het begin en het eind van iets goed onthouden. Wil je dat iemand iets specifieks onthoudt? Bied het dan als eerste of als laatste aan!
  • En wil je echt een pro worden als digicoach? Onderzoek samen of iemand auditief, visueel of kinesthetischis ingesteld. Wat betekent dat voor je leermiddelen? De plek waar je zit (alleen horen of ook zien wat je doet?)

Blijven herhalen voorkomt balen!
(Merk je dat het werkt? 😉)

Succes!
Suzanne Verheijden

Bron: boek Duwtje, website Heutink, Lichaamstaal.nl, onderwijsgek.nl e.a.